Archive
નામનો પહેરો છે દોસ્તો – નયન દેસાઈ
બાકી શરીર કૈં નથી ચહેરો છે દોસ્તો,
ઓળખ, અટક ને નામનો પહેરો છે દોસ્તો…
માણસ સુધી તો કઈ રીતે પહોંચી શકે કોઈ,
દેખાય તેથી પણ વધુ ગહેરો છે દોસ્તો…
ક્યાં એ અવાજ સાંભળી પડઘાય છે જરા,
માણસ ખુદાથી પણ વધુ બહેરો છે દોસ્તો…
એકાંત છેક તળિયે મળે તો મળી શકે,
ડૂબી જવાય એટલી લહેરો છે દોસ્તો…
– નયન દેસાઈ
સમય ઘૂંટાય છે – નયન દેસાઈ
લંબચોરસ ઓરડામાં એક સમય ઘૂંટાય છે,
વક્ર રેખાઓ ક્ષણોની શ્વાસમાં છેદાય છે…
શક્યતાનું એક પણ વર્તુળ નથી પૂરું થતું,
હર ક્ષણે કંપાસની તીણી અણી ભોંકાય છે…
ચાલ, સંબંધોનું કોઈ કોણમાપક શોધીએ,
કે હૃદયને કેટલા અંશો સુધી છેદાય છે…
બે સમાંતર રેખની વચ્ચેનો હું અવકાશ છું,
શૂન્યતાની સાંકળો મારા વડે બંધાય છે…
આરઝૂના કાટખૂણે જીંદગી તૂટી પડે,
ને પછી એ મોતના બિંદુ સુધી લંબાય છે…
– નયન દેસાઈ
અથશ્રી હોવું, બે હાથો જોડીને રોવું – નયન દેસાઈ
અથશ્રી હોવું, બે હાથો જોડીને રોવું..
અભરે આંસુ, સભરે પીડા,
તરફડવું ચિરકાળ, જીવજી,
તન તડકો છે, મન પર્વત છે ને,
શ્વાસો ખડકાળ, જીવજી,
અથશ્રી હોવું, પડછાયાને પાણી ટોવું,
બે હાથો જોડીને રોવું…
ફૂલની પાંદડીઓમાં પેઠા ભમરા કૈં,
ભમરાળ, જીવજી,
ડંખ મ્હેંક ભરીને વાગ્યા,
કંટક થૈ ગૈ ડાળ, જીવજી,
અથશ્રી હોવું, દર્પણ થઈ ઝાકળને જોવું,
બે હાથો જોડીને રોવું…
સખ્ખળ ડખ્ખળ સંબંધોનાં,
અણિયાળાં કૈં આળ, જીવજી,
આ સૂરજને પાદર કાઢો,
ઊગે છે બરફાળ, જીવજી,
અથશ્રી હોવું, વહેતા જળને જળથી ધોવું,
બે હાથો જોડીને રોવું…
– નયન દેસાઈ
મુકામ પોસ્ટ માણસ – નયન દેસાઈ
જીવ્યાનું જોયાનું હસવું થઈ તૂટ્યાનું પાર્સલ કરી દો મુકામ પોસ્ટ માણસ,
ભીંતો ને પડછાયા સારા સૂરજ ઊગ્યાનું લખી દો મુકામ પોસ્ટ માણસ…
રસ્તાઓ નિયમિત પગોને છૂંદે છે પગલાંને ડંખે છે લાલ-પીળાં સિગ્નલ,
ખોટા સરનામે એ ઘરમાંથી નીકળ્યાનું નૉટ પેડ ભરી દો મુકામ પોસ્ટ માણસ…
બારીને ઠપકો ને હીંચકાને હડદોલો ઝાંખી છબિને દિલાસાની આશા છે,
મારી એકલતાઓ આવીને લઈ જાશે આટલું ખરીદો મુકામ પોસ્ટ માણસ…
ઘરનંબર અથવાને પિનકોડી અફવાને તાલુકે તરફડવું જિલ્લે જખ્મીપુરા,
કાળા ખડક નીચે સૂતેલા શ્વાસોને ચૂંટી ખણી દો મુકામ પોસ્ટ માણસ…
કેન્સરથી પીડાતા શબ્દોને સારું છે કવિતાનાં ખંડેરે ક્યારેક જઈ બેસે છે,
મરિયમની ભ્રમણાએ ઠેકાણું બદલ્યું ટપાલીને કહી દો મુકામ પોસ્ટ માણસ…
– નયન દેસાઈ
દરેક સાંજ એકાંતનું સંગીત હોય છે – નયન દેસાઈ
દરેક સાંજ એકાંતનું સંગીત હોય છે,
પ્રત્યેક સાંજ લોહીમાં બાંધે છે રાફડો,
લાચાર સૂર્ય પણ નભે ડૂબે છે બાપડો…
ઉદાહરણ, જેવી રીતે આ દૃશ્ય સૌ આંખોમાં આથમે,
ચશ્માના કાચ પર પડે ઝીણી ઝીણી તડો…
પક્ષ, ડૂબે છે તારી યાદનો સારું છે આ સમય,
નહીંતર તો લાંઘવી પડે એ ઊંચી ભેખડો…
સાધ્ય, પડછાયો થઈ ગયા પછી માળા તરફ જવું,
એવું શીખ્યો છે આટલી ઉમ્મરમાં કાગડો…
સાબિતી, ચારે તરફથી આમ બસ કોરાવું કાળજે,
મારી ગઝલ છે સાંજની જણસનો દાબડો…
– નયન દેસાઈ
હું મારામાં ગુમ થયો છું – નયન દેસાઈ
મૌન મટીને બૂમ થયો છું,
હું મારામાં ગુમ થયો છું…
કૈં ઠેકા ઠુમકા કીધા છે,
તો આજે રૂમઝૂમ થયો છું…
જીવતર આખું ભડકે બળતું,
સારૂં છે નિર્ધૂમ થયો છું…
ચીરેચીરા સુખના કીધા,
હું કેવો માસૂમ થયો છું…
ગામનું ઘર ને ખેતર વેચ્યા,
કોઈ ભાડાની રૂમ થયો છું…
– નયન દેસાઈ
બાકી શરીર કૈં નથી – નયન દેસાઈ
બાકી શરીર કૈં નથી ચહેરો છે દોસ્તો,
ઓળખ, અટક ને નામનો પહેરો છે દોસ્તો…
માણસ સુધી તો કઈ રીતે પહોંચી શકે કોઈ,
દેખાય તેથી પણ વધુ ગહેરો છે દોસ્તો…
ક્યાં એ અવાજ સાંભળી પડઘાય છે જરા,
માણસ ખુદાથી પણ વધુ બહેરો છે દોસ્તો…
એકાંત છેક તળિયે મળે તો મળી શકે,
ડૂબી જવાય એટલી લહેરો છે દોસ્તો…
– નયન દેસાઈ
હોવાનો બોજ – નયન દેસાઈ
હોવાનો બોજ આ રીતે ઊંચકી શકાય છે,
સમજી શક્યા નથી અને સમજી શકાય છે…
શમણાંઓ એનાં એ જ છે પાંપણની ધાર પર,
ચાદર પથારી પરની તો બદલી શકાય છે…
ચાદર બદલવા જાવ તો શમણાં ઉડી જશે,
શમણાં વગર તો ક્યાં કદી ઊંઘી શકાય છે?
આ એજ છે નદી કે જે વહેતી હતી કદી,
આ ચિત્ર સાથે નોંધમાં વાંચી શકાય છે…
– નયન દેસાઈ
સૂરતનો એવો વરસાદ – નયન દેસાઈ
પતરે ટપાક્ક ટપ્પ છાંટા પડે, ને પછી નળિયાં ખટાક્ક ખટ્ટ તૂટે,
સૂરતનો એવો વરસાદ…
બારીમાંથી કૂદે ભફાંગ કરી વાછટને,
વીજળી વેરાય મૂઠે મૂઠે,
સૂરતનો એવો વરસાદ…
પહેલાં તો છાપરિયા શેરીઓ ચૂપચાપ,
કાળા આકાશ ભણી જુએ,
સૂકાંભઠ પાંદડાંઓ ગબડે ને ભીનો પવન્ન,
પછી જાણે પીંજાય રૂંએ રૂંએ,
વાદળાં છલાંગ મારી ઊછળે ને તીર એની સાથે,
સટ્ટાક સટ્ટ છૂટે,
સૂરતનો એવો વરસાદ…
નેવાંની સાથે ભળે ઝૂલતા કોઈ હિંચકાનું,
આછું કિચૂડકચ્ચ એવું,
સૂની હવેલીના ગોખમાંથી ચોમાસું માણે છે એકલું પારેવું,
રસ્તાઓ સૂમસામ ખુલ્લા ફટ્ટાક જેમ,
શિવાજી શહેરને લૂંટે,
સૂરતનો એવો વરસાદ…
– નયન દેસાઈ
અરીસા વેચતા ગામે – નયન દેસાઈ
અરીસા વેચતા ગામે નયન દેસાઈ એસ.એસ.સી.,
અને ભીંતો ઊભી સામે નયન દેસાઈ એસ.એસ.સી…
મળ્યો એક રોકડો ડૂમો ને પરચૂરણ કૈં ડૂસકાં,
અહીં બીજું તો શું પામે નયન દેસાઈ એસ.એસ.સી.?
પગોમાં પગરવો પહેર્યા ને આંખો પર નજર ઓઢી,
ફરે માણસ તીરથધામે નયન દેસાઈ એસ.એસ.સી…
વહે વિસ્તીર્ણ પટ જળથી તે ઝળઝળિયાં સુધી એનો,
નદીસરસો જીવે આમે નયન દેસાઈ એસ.એસ.સી…
રહે છે આમ તો તાપી તટી, સૂરતમાં એ કિન્તુ,
મળે શબ્દોના સરનામે નયન દેસાઈ એસ.એસ.સી…
– નયન દેસાઈ
મા ગુર્જરી 